Month: March 2022

1.Կրավորական կառույցի նախադասությունները դարձրու ներգործական:
Սոխակները թնդանոթի որոտից ահաբեկվեցին:
Թնդանոթի որոտը ահաբեկեց սոխակներին:
Բանաստեղծը ընթերցողների կողմից խանդավառությամբ ընդուվեց:
Ընթերցողները խանդավառությամբ ընդունեցին բանաստեղծին
Բազմաչարչար հողը արևի կիզիչ ճառագայթներից այրվել էր:
Արևի կիզիչ ճառագայթը այրեցին բազմաչարչար հողը:
Այդ կենդանին՝ ուխտը պոետների կողմից գրեթե չի գովեգվել:
Պոետները գրեթե չեն գովերքել այդ կենդանուն՝ ուղտին:
Վարագույրը թույլ քամուց տարուբերվում էր:
Թույլ քամին տարուբերում էր վարագույրը:

2.Տրված դարձվացքների իմաստները գրիր մեկ բառով:
Փակագծերը բացել-բացահայտել
Մի անկյուն քաշվել-առանձնանալ
Ծտի թևով-արագ
Իրար հետ շուն ու կատու դառնալ-թշնամանալ
Զենքերը վայր դնել-հանձնվել

3.Գրիր գունանուններ, որոնց արմատները բույսերի անուն լինեն
Մանուշակ, վարդ, ծիրանագույն, նարնջագույն, դարչնագույն, շագանակագույնը, յասամանագույն, գազարագույն:

4.Ընդգծված դերբայական դարձվացքների շարադասությունը փոխիր երկու ձևով:
Ձորապռնկի ժայռին թառած՝ արծիվը ակնդետ նայում էր գետի արծաթավուն ալիքներին:
Արծիվը ակնդետ նայում էր գետի արծաթավուն ալիքներին՝ ձորապռնկի ժայռին թառած:
Արծիվը, ձորապռնկի ժայռին թառած, ակնդետ նայում էր գետի արծաթավուն ալիքներին:

1.Համառոտագրիր տրված բառերը
դար-դ., դարեր-դդ., եզակի-եզ., կիլոգրամ-կգ, սանտիմետր-սմ, Ավետիկ Իսահակյան-Ավ. Իսահակյան, վարկյան-վրկ., ընկեր-ընկ., միլիոն-մլն., միլիարդ-մլրդ., պարոն-պրն., թվական-թ., թվականներ-թթ., ակադեմիկոս-ակադեմ., պրոֆեսոր-պրոֆ., կիլոմետր-կմ., սուրբ-սբ., օրիորդ-օր., Գրիգոր Զորհաբ-Գր. Զորհաբ, Հովհաննես Թումանյան-Հովհ. Թումանյան:

2.Լրացրու շրջասույթները
Բժշկության հայր-Հիպոկրատ
բիբլիական երկիր-Հայաստան
Ավետիաց երկիր-Պաղեստին
Ավարայրի բլբուլ-Եղիշե
բոսվորի հիվանդ-թուրքիա
բուրգերի երկիր-Եգիպտոս
Գեղամա գեղեցկուհի-Սևանա լիճ
երաժշտության հայրենիք-Իտալիա
զալց բուրգի ծաղիկ-Մոցարտ
ծիծաղի մայրաքաղաք-Գյումրի

3.Գրիր տրված բայերի հրամայականի եզակի ձևերը
Խոսի՜ր, ուտել-կեր, մոտեցնել-մոտեցրու, բարձրացնել-բարձրացրու, վաղենալ-վախեցիր, լինել-եղիր, բերել-բեր, ելնել-ել, ելիր, թողնել-թող, վերկենալ-վերկաց:

4.Կազմիր մեկական նախադասություն՝ տրված հատուկ անունները գործածելով բացահայտիչի կամ բացահայտիչ
Ալեքսանդր Թամանյանը՝ հայ մեծ ճարտարապետը ստեղծել է Երևանի հատակագիծը:
Հայ մեծ նկարիչը՝ Մինաս Ավետիսյանը ծնվել է ջաջուռում:

Աշտարակի բարբառով գրված հեքիաթի այս հատվածը փոխադրիր գրական հայերենի։

Հ’առավօտը, լիսը վօր բ՛ացվէց, մէրս տավարը դուս հանէց, մի գ՛րվանքա բ՛ուրթ տվուց քվօրս, մի կտօր չօր հաց, գ՛նացինք։ Գնացինք, քվօրս շանց տվի քարափը, գ՛նաց կաննէց գ՛լխին, թէշին մանէց. էլի քարափը ծակվէց, թէշին ընկավ մէչը, կռացավ տէհավ, մի պառավ կնիկ նստած ա, բ՛արկացած ասէց. «Նա՛նի, թէշին տո՛ւր»։ Պառավն ասէց. «Վօրթի՛, հ’արի, վէ կալ, տար, յէս մէնձ կնիկ էմ, կարալ չէմ տէղիցս կաննիլ»։ Ախչիկը բ՛արկացած ասէց. «Սրա դ՛ուռը վօ՞րդի ա»։ Ասէց. «Ձ՛օրի միչօվն հ’արի»։

Ախչիկը ձ՛օրի միչօվը վէր էկավ, տէհավ մի գաղի դ՛ուռ բ՛աց ա, նէքսէվ մտավ, կռացավ վօր թէշին վէ ունի, տէհավ, դուռը կա վօչ, ասէց. «Նանի՛, դուռը կօրցրի, հ’ո՞ւր ա»։ Նանն ասէց․ «Վօրթի, հըլա արի, բ՛ան պըտիմ ասիլ։ Գնաց պառավի կուշտը։ «Մի,— ասէց,— ավիլը վէ կալ, մէր տունը սրփա»։ Ախչիկը սրփէց պրծավ, պառավն ասէց, «Վօրթի՛, մէ՞ր տունն ա թամուզ, թէ՞ ձ՛է՞ր»։ Ախչիկը բ՛արկացած ասէց․ «Մէր տունը թամուզ ա, ձ՛էր տունը մուռտառ»։

Առավոտ է լույսը բացվեց, մայրս անասուններին դուրս հանեց , մի գրվանքա բուրդ տվեց քրոջս, մի կտոր չոր հաց, գնացինք: Գնացինք քրոջս ցույց տվեցի քարափը գնաց կանգնեց գլխին, իլիկը մանեց, նորից քարափը քանդվեց, իլիկը ընկավ մեջը, կռացավ և տեսավ, որ մի ծեր կին կա նստած բարկացած ասաց <<Նանի, իլիկը տուր>>: Ծեր կինը ասաց <<Որդի, արի վերցրու, ես մեծ կին եմ, չեմ կարող տեղիցս ելնել>> աղջիկը բարկացած ասաց. <<Սրա դուռը որտեղ է>>: Ասաց – <<ձորի միջով արի>>:

Աղջիկը ձորի միջով եկավ, տեսավ մի գաղտնի դուռ բացեց կռացավ, որ իրիկը վերցնի տեսավ, որ դուռը չկա <<Նանի, դուռը կորցրի, ուր է>>: Նանին ասաց. <<Որդի, հլը արի, բան պետք է ասեմ>>: Գնաց պառավի մոտ: <<Մի -ասաց. ավելը վերցրու տունը մաքրի>>: Աղջիկը մաքրեց վերջացրեց, պառավն ասաց <<Որդի, մեր տունն է մաքուր, թէ ձերը>>: Աղջիկը բարկացած ասաց <<Մեր տունն է մաքուր, ձեր տունը կեղտոտէ>>:

Ձեռը տված ճակատին, ժամը, չի տալի, էսօր, սգվոր, տկլոր, դրավ, խոնջեն, չոբան, եկավոր, Բոյ-բուսաթ, արաղ, զարզանդ գալ, Կանփետ, էսպես, Պըսակեցին, գըրբաց,  ջադուն, գիլի ճըրագուն, չեմ գնալ, էնժամ, խիզան, գիշերվան

Օրհնաքներ մաղթանքներ,
Տաշտներըդ լի հաց լինի,
Դուռներըդ միշտ բաց լինի.
Կամքըդ լինի, տեր աստված
Ջաղացիդ միշտ հերթ լինի,
Մեջքըդ ամուր բերդ լինի

1.Ընտրել և դեմ դիմաց գրել օտարաբանությունnերի հայերեն համարժեքները:

Տրադիցիոն-ավանդական, ցեխ-արտադրամաս, ցիկլ-պարբերաշրջան, ուտեչկա-արտահոսք, ֆակտոր-գործուն, ֆիքսել-ամրակայել, ֆոնդ-հիմնադրամ, ֆունդամենտալ-հիմնարար, ֆունկցիա-գործառույթ, օբիոմ-ծավար, օպերացիա-գործողություն, օրենտացիա-կողմնորոշում, սխեմա-գծապատկեր, մակետ-մանրակերտ:

Գործողություն, կողմնորոշում, մանրակերտ, ծավալ, գործառույթ, հիմնարար, հիմնադրամ, ամրակայել, արտադրամաս, գծապատկեր, ավանդական, պարբերաշրջան, արտահոսք, գործոն:

2. Դուրս գրել հոլովված գոյականները՝ դիմացը գրելով բառերի ուղիղ ձևը:

Հայաստանի-Հայաստան, բանաստեղծության-բանաստեղծություն, վերջի-վերջ, քառյակում-քառյակ, տաղերգուի-տաղերգու, քանքարի-քանքար, փայլատակումից-փայլատակում, քրոջից-քույր, համբերությամբ-համբերությամբ, դեպքից-դեպք, վայրով-վայր, բարձունքից-բարձունք, գիտնականից-գիտնական, Արագածից-Արագած, գագաթով-գագաթ, գլխին-գլուխ, լուսնի-լուսին, գիշերով-գիշեր:

3․Գրել հետևյալ բառերի սեռական հոլովվաձևերը։

Սյունիք-Սյունիքի, Ջուղա-Ջուղաի, սեթևեթանք-սեթևեթանցի, ընչացք-ընթացքի, միջօրե-միջօրեի, հախճապակի-հաղճապակու, վախճան-վախճանի, բժիշկ-բժիշկի, հիվանդ-հիվանդի, անտառապահ-անտառապահի, բանաստեղծ-բանաստեղծի, ուրախություն-ուրախության, գինի-գինու, ծխախոտագործ-ծխախոտագործի, խմբագիր-խմբագրի, տանտիկին-տանտիկնոջ, գործընկեր-գործընկերոջ, շարժում-շարժման, արագացում-արագացման, դավաճան-դավաճանի, լեռ-լեռան։